Immuniteit jurisdictie ambtshalve toetsing
5 december 2019
Leestijd: 2 minuten

Vanaf 1 januari 2020: schadevorderingen in een collectieve actie

Vanaf 1 januari 2020 wordt het mogelijk schade te vorderen in een collectieve actie. De wetswijziging (WAMCA geheten: de Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie) die dat mogelijk maakt was al op 1 april 2019 gepubliceerd, maar de inwerkingtreding vergde nog een Koninklijk besluit dat nu is gepubliceerd. Het wachten was op de uitwerking van het register, waarin collectieve vorderingen moeten worden ingeschreven. De Raad voor de Rechtspraak krijgt daarvoor de verantwoordelijkheid, aldus het Besluit register collectieve vorderingen, dat tegelijkertijd met de datum van inwerkingtreding werd gepubliceerd.

Mogelijkheden verruimen en strengere eisen

De wetswijziging doet meer dan alleen het verruimen van de mogelijkheden voor het instellen van collectieve vorderingen. De wet stelt tegelijkertijd strengere eisen aan belangenbehartigers, bedoeld om misbruik van het Nederlandse collectieve actiesysteem te voorkomen. Getracht is een balans te vinden tussen de belangen van partijen die benadeeld zijn en waarvoor de collectieve actie wordt ingesteld enerzijds en de gedaagden anderzijds. Of dat gelukt is zal moeten blijken. Gedaagden zullen ongetwijfeld vol inzetten op het bestrijden van de ontvankelijkheid van iedere belangenbehartiger. Positief effect zal vermoedelijk wel zijn dat belangenbehartigers belang hebben bij verdere professionalisering.

Verandering in procedure

Ook wat betreft de procedure verandert de wet het één en ander: de gedachte is dat deze efficiënter en effectiever wordt. Dat gebeurt door de introductie van een exclusieve vertegenwoordiger, het samenvoegen van verschillende collectieve acties als ze over dezelfde gebeurtenissen gaan en het verplicht onderhandelen over een schaderegeling nadat een exclusieve vertegenwoordiger is aangesteld.

De nieuwe regels over collectieve acties zijn alleen van toepassing op collectieve acties die zijn ingesteld op of na 1 januari 2020 voor gebeurtenissen die plaatsvonden op of na 15 november 2016. Het oude regime blijft van toepassing op collectieve acties die betrekking hebben oudere feiten.