Een kredietopzegging door de bank gaat veelal vooraf aan plaatsing van de onderneming onder de afdeling bijzonder beheer. Valt de onderneming onder de afdeling bijzonder beheer, dan heeft de bank zichzelf de mogelijkheid toegekend om extra voorwaarden te stellen, zoals het verstrekken van meer zekerheden en rapportages, een renteverhoging of zwaardere kapitaaleisen. De extra voorwaarden dienen louter ter versterking van de positie van de bank, niet om de ondernemer te helpen.
Dat blijkt ook uit de praktijk want door deze extra voorwaarden komen veel ondernemingen juist in moeilijkheden. Als de bank de kredietrelatie vervolgens opzegt, moet de onderneming noodgedwongen op zoek naar een nieuwe financierder. Vindt de onderneming er geen, dan kan dat het einde van de onderneming betekenen.
Beëindiging van de kredietrelatie kan in bepaalde gevallen gelet op de eisen van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar/onrechtmatig zijn. Daarvan is naar onze mening sprake als de opzegging het gevolg is van het niet nakomen van onredelijke aanvullende eisen, of wanneer er nog voldoende mogelijkheden zijn om de onderneming voort te laten bestaan.
Ondernemingen die onder bijzonder beheer zijn geplaatst of rekening houden met de beëindiging van het krediet, worden aangeraden om (pro)actief te handelen. Dat houdt onder meer in dat zij actief een dossier moeten bijhouden van het reilen en zeilen van de onderneming en de mogelijkheden om inkomsten te (blijven) genereren. Ook zal de onderneming kritisch de voorwaarden van de bank onder de loep moeten nemen en bijvoorbeeld uit eigen beweging een verzoek in kunnen dienen voor uitstel van de voorwaarden. De ondernemer kan in de tussentijd werken aan een plan om alternatieve financiering aan te trekken. Wil de onderneming later eventueel een beroep kunnen doen op onrechtmatige kredietopzegging, dan zal zij moeten aantonen dat de extra voorwaarden onredelijk zijn of dat er voldoende mogelijkheden zijn om de onderneming voort te laten bestaan.
Ook geldt dat als de bank overgaat tot opzegging van de kredietrelatie, aparte afspraken kunnen worden gemaakt over de opzegging van specifieke onderdelen van de kredietrelatie. Zo kan de bank in de regel sneller overgaan tot beëindiging van een rekening-courant mits daarbij een redelijke termijn in acht wordt genomen. Opzegging bij een rentevaste lening gedurende de looptijd zal lastiger zijn als de ondernemer daardoor ook een boeterente is verschuldigd.
Kortom, het loont dus de moeite om bij plaatsing onder bijzonder beheer (pro)actief te handelen en het niet te ondergaan!