Onteigende aandeelhouders vinden geen steun voor een schadeclaim in een voorlopig deskundigenrapport over de waarde van SNS Reaal. Maar obligatiehouders wel.
Aandelen van SNS Reaal waren niets meer waard op 1 februari 2013, de dag waarop toenmalig minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem de bankverzekeraar nationaliseerde en aandeelhouders onteigende. Beleggers met achtergestelde obligaties, eveneens onteigend, konden daarentegen nog wél redelijkerwijs verwachten honderden miljoenen terug te krijgen.
“Dat wijkt nogal significant af van nul.”
Dat zijn de voorlopige conclusies van drie deskundigen die in opdracht van de Ondernemingskamer de voorbije 21 maanden onderzoek deden naar de waarde van SNS Reaal vlak voor de nationalisatie. De bevindingen zijn pijnlijk en mogelijk duur voor minister van Financiën Wopke Hoekstra. Als de Ondernemingskamer de berekeningen volgt, moet de Staat mogelijk een schadeloosstelling van honderden miljoenen betalen aan beleggers die achtergesteld schuldpapier bezaten van SNS Reaal.
Vrijdagmiddag stuurden de deskundigen hun 293 pagina’s tellende concept-rapport naar belanghebbenden. Die kunnen er in de komende weken op reageren, voordat een definitieve versie wordt vastgesteld.
De Nederlandse Staat is al bijna vijf jaar met beleggers in juridische gevechten verwikkeld. Aandeelhouders en eigenaren van achtergestelde obligaties eisen een schadeloosstelling voor de onteigening van hun effecten. Komt niets van in, bepaalde Dijsselbloem direct. Volgens de bewindsman was SNS Reaal (toen 6.700 werknemers) al niets meer waard op 1 februari 2013, ondanks het feit dat op de beurs nog bijna 250 miljoen euro voor de onderneming werd betaald en er meer dan een miljard aan obligaties uitstond. De bank-verzekeraar had zijn buffers in de maanden voorafgaand aan de nationalisatie namelijk in hoog tempo zien slinken. Dat kwam vooral door grote problemen en corruptie bij de vastgoedpoot van SNS, Property Finance.
Scenario’s
Het uiteindelijke oordeel moet komen van de Ondernemingskamer. De drie aangewezen deskundigen – Louis Deterink (oud-curator), Henk Oosterhout (Duff & Phelps) en Machiel Jansen Schoonhoven (NIBC) – berekenden de waarde op basis van twee scenario’s. In het eerste zou SNS Reaal failliet gaan en over een periode van 10 jaar worden afgewikkeld, min of meer zoals gebeurd is met DSB. Conclusie: er blijft na betaling van crediteuren niets over voor aandeelhouders. Achtergestelde obligatiehouders van de holding hoeven ook nergens op te rekenen. Maar er stond ook voor 700 miljoen aan achtergesteld schuldpapier uit op dochterbedrijf SNS Bank. Houders van die obligaties hadden in geval van faillissement waarschijnlijk tot ruim 80 procent van hun inleg teruggekregen, stellen de deskundigen.
Het tweede scenario gaat uit van een overname door investeringsfonds CVC en de creatie van een zogenoemde Bad Bank waarin probleemgeval Property Finance zou worden ondergebracht. CVC had hier serieuze belangstelling voor en was bereid tot een kapitaalinjectie die hoog genoeg was om SNS te stabiliseren, stellen de deskundigen, maar het private-equitybedrijf stuitte op „een gebrek aan commitment van met name” het ministerie van Financiën.
Reddingsactie
Was deze reddingsactie wél doorgegaan, dan waren de bestaande aandelen op 1 februari 2013 4,3 miljoen euro waard geweest, staat te lezen in het concept-rapport. Houders van achtergestelde obligaties op het moederbedrijf hadden waarschijnlijk 35 procent van hun inleg teruggekregen, tegen 75 procent voor eigenaren van achtergestelde obligaties van de bank.
„Dat wijkt nogal significant af van nul”, zegt advocaat William Schonewille (BarentsKrans), die obligatiehouders bijstaat, in een reactie. Paul Coenen van beleggersclub VEB, die vooral aandeelhouders vertegenwoordigt, noemt bovenstaande conclusies „buitengewoon teleurstellend”. „Maar onze economen gaan er nog eens goed naar kijken.”